عوارض قرص های پیشگیری از بارداری

عوارض قرص های پیشگیری از بارداری

احتمالا از عوارض جانبی قرص‌های‌ پیشگیری‌تان چیزهایی شنیده‌اید اما می‌دانید که در مورد هر کدام از این عوارض چه واکنش‌هایی باید نشان دهید؟
جلوگیری از بارداری بر پایه روش‌های هورمونی، اغلب با عوارضی جسمی و حتی روحی همراه است، از ناراحتی‌‌های اندک گرفته تا بدترین حالاتی که برای هر فردی متفاوت است. ممکن است شما از میزان تحمل خود نسبت به این قرص‌ها تا وقتی که از آنها استفاده نکنید، خبر نداشته باشید اما این مطلب به چند راه حل برای بسیاری از این مشکلات رایج که پس از استفاده از اینگونه قرص‌ها پیش می‌آید اشاره کرده است.
با سردرد و سرگیجه چه ‌کنید؟اگر این موارد رخ داد صبور باشید. دکتر «هیلدا هاتچرسون»، پزشک متخصص زنان و استاد دانشگاه کلمبیا در نیویورک، اظهار می‌کند: «به‌نظر می‌رسد این عوارض جانبی در اکثر موارد پس از مدتی استفاده از این قرص‌ها از بین می‌روند. اما اگر از بین نرفتند، شاید تغییر مارک قرص‌ها یا حتی نوع موارد پیشگیری بتواند مفید واقع شود.»
در بعضی خانم‌ها اگر قرص جلوگیری از بارداری که مصرف می‌کنند با قرصی که آندروژنیک یا هورمون مردانه بیشتری دارد، عوض کنیم، میزان تمایل جنسی به حالت اولیه باز می‌گردد
حالت تهوع دارید؟در اکثریت قریب به اتفاق موارد این واکنش پس از چند ماه مصرف این دارو، خودبه‌خود از بین خواهد رفت. اگر این حالت از بین نرفت و از قرص ضد‌بارداری خوراکی استفاده می‌کنید، آن را همراه با غذا میل کنید. درصورتی که از روش‌هایی مانند حلقه یا چسب‌های حاوی هورمون استفاده می‌کنید و حالت تهوع دارید، باید روش جلوگیری خود را تغییر دهید.
اگر قاعدگی شما با اختلال همراه استدکتر «هاتچرسون» می‌گوید: «من فکر می‌کنم این عارضه نسبت به دیگر عوارض جانبی مصرف قرص‌های ضد‌بارداری، بیشتر خانم‌ها را مشوش می‌سازد. زیرا بسیار غیرقابل پیش‌بینی است و زمان سیکل قاعدگی را بر هم می‌ریزد. برای حل این مشکل خوردن قرص درست در یک ساعت معین از روز، ممکن است مفید باشد. روش‌های ضد‌بارداری که پیش از بارداری انجام می‌شود مانند تزریق، مینی پیل و کاشت زیر پوست، بیشتر با این حالت همراه هستند. روش‌های فوق احتمال کمتر شدن دوره زنانه را بالا برده و گاهی سبب قطع کامل آن می‌شود.»
این پزشک متخصص می‌گوید: «درصورتی که لکه بینی دارید، حتما پزشک خود را از این موضوع مطلع‌سازید.» دکتر آن فاستر روسالز، سرپرست پزشکی برنامه‌ریزی وظایف والدین گلدن گیت، بیان می‌کند: «در اینگونه موارد گاهی می‌توان از دارو‌های ضد‌التهابی مانند ایبوپروفن یا گهگاه از کمی استروژن استفاده کرد اما حتما با نظر پزشک.»
وقتی تمایل جنسی شما کم می‌شوددرصورت مشاهده این عارضه، از نوع دیگر دارو‌های ضد‌بارداری استفاده کنید. دکتر «هاتچرسون» در این مورد معتقد است: «در برخی خانم‌ها اگر قرص جلوگیری از بارداری که مصرف می‌کنند با قرصی که آندروژنیک یا هورمون مردانه بیشتری دارد، عوض کنیم، میزان تمایل جنسی به حالت اولیه باز می‌گردد. اگر این روش هم مفید واقع نشد باید از روش دیگری استفاده کرد.»
خلق و خوی شما عوض شده؟اگر تنها مصرف قرص‌های جلوگیری از بارداری و نه هیچ عامل دیگری، به راستی سبب نگرانی و اضطراب و حتی افسردگی شما می‌شود، باید از روش‌های غیرهورمونی دیگر استفاده کنید. دکتر هاتچرسون می‌گوید: «با تجربه‌ای که من به دست آورده‌ام، اگر خانمی به دلیل استفاده از قرص‌های ضد‌بارداری دچار افسردگی شود، معمولا تعویض دارو هم در مورد او کارساز نخواهد بود. این پزشک متخصص می‌گوید که براساس تجربیات او تقریبا تمامی راه‌های هورمونی باعث ایجاد چنین مشکلات مشابهی می‌‌شوند.» برای برخی از بیماران که واقعا ‌باید از قرص جلوگیری از بارداری استفاده کنند، دکتر هاتچرسون در برخی موارد داروی ضد‌افسردگی تجویز می‌کند که نتیجه موفقیت آمیز و خوبی هم داشته است.
منبع:سلامت نیوز

آیا در دوران بارداری باید به اندازه دو نفر بخورم؟

آیا در دوران بارداری باید به اندازه دو نفر بخورم؟

خانم‌های باردار برای مراقبت از خود و جنین‌شان به مواد مغذی نیاز دارند. ولی این بدان معنا نیست که فرد باردار به اندازة 2 نفر مواد غذایی بخورد. در این زمان فرد روزانه فقط 300 کالری اضافه، نیاز دارد. یک سیب‌زمینی پخته متوسط 120 کالری دارد، لذا برای دریافت این 300 کالری اضافه نیاز به زیاد خوردن نیست. باید از محدود کردن رژیم غذایی در دوران بارداری پرهیز کرد، زیرا ممکن است جنین شما دچار کمبود پروتئین، ویتامین‌ها و املاح شود. رژیم‌های کم کالری می‌تواند چربی ذخیرة زن باردار را تجزیه کند و این امر موجب تولید ماده‌ای به نام کتون می‌شود. تولید مداوم کتون منجر به عقب ماندگی ذهنی کودک می‌شود.
چگونه باید در طول مدت بارداری‌ام رژیمم را تغییر دهم؟
اگر شما قبل از بارداری تغذیه سالم داشته باشید ممکن است با تغییرات کوچکی در رژیم غذایی‌تان، مواد غذایی مورد احتیاج در این دوره را تأمین کنید. طبق نظریه انجمن تغذیه آمریکا (ADA) یک خانم باردار نسبت به دوران غیر بارداری روزانه نیاز به 300 کالری اضافه دارد. ADA روزانه 2500 تا 2700 کالری برای بارداران پیشنهاد می‌کند. این کالری می‌بایست از غذاهای سالم مختلفی تأمین شود. اما یک خانم باردار چه بخورد مهم‌تر از این است که چه قدر بخورد. یک خانم باردار نیاز بیشتری به بسیاری از ویتامین‌های مهم، املاح و مواد مغذی دارد. برای دریافت به اندازة مواد مغذی خانم باردار باید از مولتی ویتامین و یا ویتامین‌های قبل از تولد استفاده کند و غذای سالم به دست آمده از چهار گروه اصلی مواد غذایی بخورد که شامل:

- میوه‌ها و سبزی‌ها

یک خانم باردار نیاز به 7 سهم یا بیشتر میوه‌ و سبزی دارد. (مثلاً 3 سهم میوه و 4 سهم سبزی ، روزانه)
یک سهم میوه = 1 سیب متوسط = یک دوم موز متوسط = یک دوم فنجان میوه خرد شده = سه چهارم فنجان آب میوه
یک سهم سبزی = 1 فنجان سبزی خام برگ‌دار = یک دوم فنجان سبزی‌های دیگر (خام، پخته) = سه چهارم فنجان آب سبزیجات
میوه‌ها و سبزی‌ها منابع سرشار از فیبر، ویتامین‌ و املاح هستند. میوه‌ها و سبزی‌های حاوی ویتامین C به شما و جنین‌تان کمک می‌کند آرواره‌های سالم و بافت‌های سالم داشته باشید، همچنین ویتامین C در التیام زخم‌ها و جذب آهن کمک می‌کند. نمونة میوه‌ها و سبزی‌های حاوی ویتامین C، عبارتند از: توت‌فرنگی، پرتقال، صیفی‌جات: هندوانه، طالبی، خربزه، گوجه‌فرنگی، فلفل، کلم، سبزی خوردن و کلم بروکلی. میوه‌ها و سبزی‌ها همچنین به رژیم شما فیبر و املاح اضافه می‌کنند و به شما انرژی می‌دهد به علاوه سبزی‌های به رنگ سبز تیره حاوی ویتامین‌ A، آهن و اسید فولیک هستند، که در دوران بارداری‌ بسیار مهم هستند.

حبوبات- غلات و نان‌های سبوس‌دار

زن باردار باید روزانه 2 تا 9 سهم از حبوبات، غلات و یا نان‌های سبوس‌دار دریافت کند. که هر سهم از آن برابر است با 1 برش نان = یک دوم فنجان غلات پخته شده = یک دوم فنجان برنج یا ماکارونی= 1 فنجان غلات آماده برای خوردن مثل کورن فلکس یا موسلی.
این گروه شامل مواد غذایی مانند برنج، ماکارونی، کورن فلکس و موسلی است که حاوی آهن، ویتامین‌های گروه B املاح و فیبر هستند. برخی از غلات صبحانه (کورن فلکس) غنی شده از 100% اسید فولیکی هستند که بدنتان به آن نیاز دارد. اسید فولیک نقش به سزایی در پیشگیری از مشکلات جدی مادرزادی دارد. خوردن غلات صبحانه و یا نان‌های سبوس‌داری که حاوی اسید فولیک هستند، قبل و در حین بارداری نقش مهمی دارند.

لبنیات

زنان باردار باید روزانه 4 سهم یا بیشتر شیر بدون چربی، ماست، پنیر یا بقیه لبنیات استفاده کنند.
1 سهم لبنیات = 1 فنجان شیر یا ماست، 5/42 گرم (5/1اونس)1 پنیر طبیعی،5/56 گرم ( 2 اونس) پنیر فرآوری شده. لبنیات حاوی کلسیمی است که شما و جنین شما برای داشتن استخوان‌های محکم و دندان‌های سالم به آن احتیاج دارید. لبنیات همچنین حاوی منابع غنی‌ای از ویتامین A، D، پروتئین و ویتامین‌های گروه B است. ویتامین A به رشد مقابله با عفونت و بهبود بینایی کمک می‌کند. زنان باردار روزانه 1000 میلی‌گرم کلسیم نیاز دارند. اگر شما 18 ساله و یا جوان‌ترید به 1300 میلی‌گرم کلسیم در روز احتیاج دارید. سعی کنید از شیر کم‌چربی یا بدون چربی و همچنین از لبنیات کم‌چرب استفاده کنید. منابع دیگر کلسیم عبارتند از: سبزی‌های برگ‌دار به رنگ سبز تیره، حبوبات مثلاً نخود و لوبیا، آجیل و دانه‌های روغنی و سویا. اگر شما به لاکتوز حساسیت دارید و نمی‌توانید لبنیات را هضم کنید باز هم می‌توانید به مقدار کافی، کلسیم دریافت کنید. چرا که محصولات کم لاکتوز، امروزه در دسترس است. در بعضی موارد شاید پزشک شما کلسیم مکمل تجویز کند.

پروتئین

زنان باردار و جنین در حال رشدشان 10 گرم پروتئین بیشتر از زنان غیر باردار نیاز دارند. زنان باردار باید روزانه 60 گرم پروتئین مصرف کنند.
1 سهم پروتئین = 85- 5/56 گرم (3- 2 اونس) گوشت قرمز پختة بدون چربی= گوشت سفید یا ماهی= یک دوم فنجان حبوبات پخته شده= 1 تخم مرغ= یک دوم فنجان سویا= یک سوم فنجان آجیل= 2 قاشق چای‌خوری کرة بادام زمینی
85- 5/56 گرم (3-2 اونس) گوشت قرمز پخته شده بدون چربی، ماهی یا ماکیان بدون پوست حدود 60 گرم پروتئین دارد. تخم‌مرغ ، آجیل و حبوبات نیز منابع سرشار از پروتئین هستند. اما از خوردن نوشیدنی‌های حاوی پروتئین زیاد اجتناب کنید.(2) در آمریکا زنان معمولاً بیش از آن چه مورد نیاز بدنشان است پروتئین دریافت می‌کنند. لذا شما احتمالاً برای دریافت روزانه 60 گرم پروتئین مشکلی نخواهید داشت. از خوردن گوشت، جگر، ماهی خام، یا کاملاً پخته نشده بپرهیزند. پروتئین ماهیچه، بافت، آنزیم، هورمون و آنتی‌بادی‌ها را برای شما و جنین‌تان می‌سازد. غذاهای سرشار از پروتئین همچنین حاوی ویتامین‌های خانواده B و آهن هستند که برای بدن شما مهم است.
هنگام حاملگی چه قدر باید وزن اضافه کنیم؟
دانشکده پزشکی زنان و مامایی آمریکا (ACOG) توصیه می‌کند که میانگین وزن اضافه شده درطول بارداری 5/ 12 تا 15 کیلوگرم باشد. اما قد و وزن شما قبل از بارداری نیز در اضافه وزن طول بارداری است. طبق ACOG:
اگر وزن شما قبل از بارداری کمتر از حد طبیعی باشد باید بین 14 تا 20 کیلوگرم وزن اضافه کنید.
اگر وزن شما قبل از بارداری بیشتر از حد طبیعی باشد باید بین 7 تا 12 کیلوگرم وزن اضافه کنید.
برای این که بدانید حین بارداری چه قدر باید وزن اضافه کنید که مطابق با سلامتی شما باشد با پزشکتان مشورت کنید.
شما باید در طی مدت بارداری به طور طبیعی وزن اضافه کنید در 3 ماه آخر بارداری وزن بیشتری خواهید گرفت توصیه پزشکان برای اضافه وزن به صورت ذیل می‌باشد :
· 2- 1 کیلوگرم در سه ماه اول
· 5/1 تا 2 کیلوگرم هر ماه برای سه ماه دوم و سوم
تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که زنانی که بیشتر از میزان توصیه شده در طول مدت بارداری، دچار اضافه وزن اضافی تا 6 ماه بعد از زایمان ناکام شده‌اند در محدودة ریسک بالای چاقی در 10 سال بعد هستند.
از تمام وزن اضافه شده در طول بارداری 3 تا 4 کیلوگرم: نوزاد و بقیه مایع درون رحم و کیسه آب، جفت، رحم بزرگ شده و سینه‌های بزرگ شده است. حتماً برای کنترل وزنتان در طول بارداری با پزشکتان مشورت کنید.
· آیا از دست دادن وزن اضافه شده بعد از زایمان مشکل است؟
اگر شما دچار اضافه وزن زیادی در طول مدت بارداری شده‌اید، پس از زایمان لاغر شدن می‌تواند تا 33 % افزایش یابد. بیشتر زنانی که طبق میزان توصیه شده وزن گرفته‌اند، در زمان زایمان و هفته‌ها و ماه‌های بعد از آن، این وزن اضافی را به راحتی از دست می‌دهند. شیر دادن نیز به شما کمک می‌کند تا بتوانید کالری بیشتری بسوزانید. شیردادن روزانه حداقل 500 کالری می‌سوزاند.
1- هر اونس = 28 گرم
2- پودرها و نوشیدنی‌های مکملی که امروزه در باشگاه‌های ورزشی فروخته می‌شود (م.).

10 نکته برای حفظ سلامت جنین

10 نکته برای حفظ سلامت جنین

اگر می خواهید مادر شوید و نوزادی سالم به دنیا بیاورید، توجه به یک سری نکات در حین بارداری برای حفظ سلامت جنین لازم است.

1- جنین و کتاب خواندن

جنین می‌تواند لرزش صدای مادر را تشخیص دهد، بنابراین صحبت کردن یا خواندن کتاب برای او می‌تواند فوایدی در بر داشته باشد. برخی از این فواید عبارتند از:
آرامش
جنین می‌تواند صدای خارج از رحم را بشنود. این صدا از طریق استخوان، بافت و مایع اطراف و داخل رحم به جنین منتقل می‌شود. جنین 6 ماهه قادر است صدای مادر خود را تشخیص دهد و با شنیدن آن آرام می‌گیرد.
پیشرفت مغزی
میان حس شنوایی و توانایی یادگیری در کودک ارتباطی برقرار است. این شواهد اثبات می‌کند که جنین توانایی یادگیری دارد. خواندن کتاب می‌تواند در پیشرفت مغز و زبان، در سال‌های اولیه زندگی بسیار مفید باشد.
پیوند میان والدین و کودک
برقراری ارتباط با جنین برای بسیاری از افراد کاری دشوار است. خواندن کتاب روش بسیار خوبی برای برقراری این ارتباط است. کتابی را انتخاب کنید و در اوقات فراغت با صدای بلند برای جنین خود بخوانید.
اکوکاردیوگرافی جنین در هفته 18 بارداری، برای تشخیص زودهنگام بیماری قلبی مادرزادی لازم است

2- جنین و ورزش مادر

ورزش در بارداری، رشد جنین را در دیواره رحم بهبود می‌بخشد و خون و مواد غذایی لازم را به جنین می‌رساند. ورزش مادر در بارداری، به ضربان قلب جنین و وزن او به هنگام تولد آسیبی وارد نمی‌کند.
زنان باردار می‌توانند در حین حاملگی ورزش‌هایی مانند پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری و شنا انجام دهند، ولی از انجام ورزش‌های رزمی و سنگین باید پرهیز کنند.
شنا در زمان بارداری به زایمان راحت‌تر و کنترل اضافه وزن در حین بارداری کمک می‌کند.

3- جنین و تشخیص بیماری قلبی

نواقص دریچه‌ای قلبی از جمله بیماری‌های شایع قلبی مادرزادی است. اکوکاردیوگرافی جنین در هفته 18 بارداری، برای تشخیص زودهنگام بیماری قلبی مادرزادی است. البته این امکان را داریم که زودتر از این زمان به روش اکوکاردیوگرافی جنینی، وجود بیماری را تشخیص دهیم.

4- جنین و آلودگی هوا

رشد طبیعی جنین به دلیل قرار گرفتن در معرض هوای آلوده کاهش می‌یابد. در طی اولین و سومین دوره سه ‌ماهه حاملگی، این خطر افزایش می‌یابد. افزایش اکسید نیتروژن از عوامل عمده این معضل است. آلودگی هوا، فعالیت سلولی جنین را کاهش می‌دهد یا منجر به اختلال در رسیدن مواد غذایی و اکسیژن به او می‌گردد.

5- جنین و اسپری مو

این اسپری‌ها حاوی موادی هستند که عملکرد طبیعی سیستم هورمونی بدن را مختل می‌کنند و کارایی آلت تناسلی را تحت تاثیر قرار می‌دهند.
درصد بالایی از مادرانی که در سه ماهه اول بارداری‌شان از اسپری‌های مو استفاده می‌کردند، پسرانشان دچار هیپوسپادیاس شده بودند.
زمانیکه آلت تناسلی جنین پسر شکل می‌گیرد، مجاری ادراری از مثانه تا سر آلت امتداد می‌یابند. در بیماری هیپوسپادیاس، مجاری ادراری آن گونه که باید رشد نمی‌یابد و ممکن است در میانه راه تمام شود و فرد بیمار مجبور باشد از زیر آلت تناسلی ادرار کند. نقطه خروج ادرار در کنار مقعد یا کیسه بیضه هم مشاهده شده است.

6- جنین و کم خونی مادر

کم‌خونی در زنان باردار، باعث تاخیر در رشد رحم، تولد نوزادان با وزن کم و کاهش شدید هموگلوبین و هماتوکریت و در نهایت افزایش مرگ و میر می‌شود. در کم خونی ناشی از فقر آهن، ممکن است دریافت آهن کافی باشد، ولی جذب آن کم باشد. در اغلب موارد فراهمی زیستی آهن کم است و به همین دلیل جذب نمی‌شود. عفونت‌های انگل روده‌ای در فقر آهن دخالت دارد. مواد غذایی حاوی تانن‌ها (مانند چای) و وجود فیتات در نان تخمیر نشده، جذب آهن را مختل می‌کند. غذاهای حاوی ویتامین C جذب آهن را بالا می‌برد.

7- جنین و دود سیگار

عوارض دود سیگار برای کودکان از زمان بارداری شروع می‌شود، یعنی زمانی که دستگاه تنفسی هنوز به طور کامل شکل نگرفته است. در طی این دوران، با استعمال هر نخ سیگار توسط مادر و یا اطرافیان، عوارض زیادی در جنین به وجود می‌آید.
سیگار کشیدن در طول حاملگی موجب بیماری‌های زیادی مانند مرده زایی، سقط خود به خود، مرگ جنین و مرگ در دوران نوزادی می‌شود
وزن نوزادان مادران سیگاری حدود 170 تا 200 گرم کمتر از نوزادان مادران غیرسیگاری است.
پیدایش برونشیت و عوارض تنفسی در سال اول زندگی در کودکانی که یکی از والدین آن‌ها سیگار می‌کشد شایع‌تر است.
میزان بروز سرماخوردگی، عفونت گوش میانی، گلودرد و گرفتگی صدا در کودکانی که والدین سیگاری دارند، بیش از کودکانی است که والدین غیر سیگاری دارند.

8- جنین و کافئین

ماده کافئین که در نوشیدنی‌های بسیاری همانند قهوه، چای یا کوکاکولا وجود دارد، محرک است و فعالیت ماهیچه‌های دیواره‌ لوله تخمدان را متوقف می‌کند. همین امر باعث کاهش حرکت تخمک از تخمدان به سمت رحم مادر می‌شود. مصرف بالای کافئین می‌تواند مانع رشد جنین و حتی سقط جنین شود.

9- جنین و مواد پلاستیکی

افزایش مقدار ترکیب موجود در مواد پلاستیکی موسوم به بیسفنول یا BPA در بدن مادران باردار، خطر بروز نارسایی‌های مادرزادی را در نوزاردان افزایش می‌دهد.
افزایش سطح این ماده شیمیایی در خون مادران، احتمال نارسایی‌های عصبی – رفتاری را در نوزادان آن‌ها تشدید می‌کند.
غذا مهم‌ترین منبع ورود این ماده شیمیایی به بدن است. BPA یک ماده شیمیایی مصنوعی است که در آستر داخلی قوطی‌های کنسرو، پلاستیک‌های خشک پلی کربناتی مثل شیشه شیر نوزادان و لیوان‌های چند بار مصرف و مواد پرکننده دندان‌ها استفاده می‌شود.

10- جنین و مواد شیرین

مصرف مواد شیرین به مقدار زیاد، در زمان بارداری، می‌تواند تاثیرات مضری بر جنین دختر داشته باشد. این مواد تاثیر چندانی بر جنین پسر ندارند.
آزمایشات دیگر بر روی سایر پستانداران نشان داد که مصرف مواد شیرین، تاثیرات متفاوتی بر روی نوزادان ماده و نر دارد.
این تحقیقات نشان داد که جنین‌های ماده موش‌هایی که به آن‌ها روزانه 26 قاشق چای‌خوری محلول فروکتوز (قند طبیعی) داده می‌شد، از جفت کوچک‌تری نسبت به جنین‌های دیگر برخوردار بودند.
دانشمندان بدین ترتیب دریافتند که شکر، مواد مغذی را مسدود می‌کند.
منابع :
جام جم - فاطمه لالوها، متخصص زنان و زایمان
سیمرغ - حجت مرتضاییان، عضو هیئت رئیسه انجمن قلب کودکان
پزشکان بدون مرز - دکتر شیلا ساتیانا رایانا
آفتاب - دکتر فربد فدایی، روانپزشک
ایران جم - دکتر نجفی

ایدز، حاملگی و زایمان

ایدز، حاملگی و زایمان

جامعه پزشکی بزرگترین پیروزی خود را در نیم قرن اخیر، ریشه کنی آبله و فاجعه آمیزترین شکست خود را بروز بیماری ایدز می داند. ایدز یکی از بیماریهای ویروسی واگیردار است. عامل مولد بیماری ایدز ویروسی است به قطر تقریبی 1000 آنگستروم که از راه اتصال به گیرنده های موجود در سطح لنفوسیت های نوع T و ورود به داخل سیتوپلاسم سلول سبب ایجاد آلودگی در میزبان می شود و گاه تا سالها بدون فعالیت و خاموش باقی مانده سپس تکثیر می شود و با حمله به سایر سلولها، سبب نابودی سلولهای ایمنی می شود.

ایدز از سه راه اصلی انتقال می یابد

1) انتقال جنسی که نتیجه آمیزش جنسی با فرد آلوده است که 79/6 درصد موارد جهانی را تشکیل می دهد..
2) انتقال خونی که حدود 12/1 درصد آن به استفاده مشترک از سرنگ و سر سوزن آلوده در معتادان تزریقی، حدود 3 درصد به تزریق خون و فرآورده های خونی آلوده و حدود 0/3 - 0/1 درصد نیز به فرورفتن ابزار نوک تیز و نافذ در پوست مربوط می شود.
3) انتقال از مادر به کودک و در مادران آلوده به ویروسی، انتقال بیماری به جنین یا نوزاد از طریق جفت و عبور از کانال زایمانی و هم چنین استفاده از شیر مادر آلوده صورت می گیرد. حدود 5 درصد موارد در جهان از این راه آلوده می شوند. انتقال داخل رحمی سبب افزایش خطر کم وزنی، زایمان زودرس و کوچکی نوزاد نسبت به سن حاملگی می شود. بررسیها نشان می دهد که 35 درصد انتقال عفونت در بارداری و به خصوص در ماه های آخر 65 درصد در حین زایمان صورت می گیرد. حدود 30 درصد شیرخوارانی که در دوران بارداری دچار عفونت می شوند در طی سال اول به ایدز مبتلا می شوند. نوزادان Preterm شانس بیشتری برای کسب HIV درحین زایمان دارند به ویژه اگر پارگی طولانی مدت پرده ها نیز وجود داشته باشد.
میزان انتقال عمودی ممکن است از طریق درمان با Zidovidine در طی حاملگی کاهش یابد. هیچ
مدرکی درست نیست که این درمان خطر جدی در جنین دارد اما احتمال ایجاد عوارض جانبی دراز مدت روی شیرخواران هنوز رد نشده است سایر اقدامات جهت پیشگیری از انتقال عمودی حین زایمان عبارتند از:
الف) اجتناب از قرار دادن الکترود روی سر جنین به منظور مانیتورینگ داخلی
ب) در صورت امکان خودداری از پاره کردن مصنوعی کیسه آمینوتیک و اپی زیوتومی
ج) آسپیراسیون روتین نوزاد

انتقال در دوران پس از زایمان:

در کشورهای پیشرفته که مرگ و میر وابسته به تغذیه نوزادان با شیر خشک تا حد زیادی پایین است، شاید بتوان به زنان HIV مثبت توصیه کرد که به نوزادان خود شیر ندهند، اما در بسیاری از کشورهای در حال توسعه، این توصیه برای تمام زنان HIV مثبت مناسب نیست زیرا بسیاری از زنان هزینه خرید شیر خشک را ندارند.

عوارض مادری HIV / ایدز در دوران پس از زایمان:

در مادران مبتلا به عفونت HIV، شیوع سسپیس بعد از زایمان، ضایعات بزرگ کوندیلوما آکومی ناتا افزایش می یابد. زنان مبتلا به ایدز ممکن است دچار مشکلات روانی خاصی شوند که تشخیص افتراقی آن از سایکوز بعد زایمان یا عوارض مغزی ناشی از HIV مشکل است. زنان مبتلا بهHIV می توانند خطر انتقال HIV به فرزندانشان را از طریق راههای زیر بکاهند.
- مصرف داروهای ضد رتروویروس در زمان حاملگی (به جز 4- 3 ماه اول حاملگی).
- مصرف داروهای ضد رتروویروسی در هنگام زایمان و انتخاب زایمان سزارین
- درمان کوتاه مدت نوزاد متولد شده با داروهای ضد رتروویروسی
- عدم تغذیه با شیر مادر مبتلا به HIV
چنانچه یک زن آلوده به ویروس HIV باردار شود، 35 درصد احتمال انتقال ویروس به نوزاد و آلوده شدن کودک وجود دارد. هر ساله بیش از 700000 کودک از طریق والدین خود به ویروس، آلوده می شوند.

آزمایش ویروس ایدز در نوزادان:

بطور کلی زمانی که نوزاد متولد می شود پادتن های موجود در خون مادر مدتی در خون نوزاد باقی می ماند و تا 18 ماهگی خون کودک حاوی آنتی بادیهای HIV است سپس تا 18 ماهگی تشخیص ایدز در نوزادان امکان پذیر نیست.

مادر مبتلا بهHIV چگونه باید تصمیم گیری کند؟

توصیه شده است که مادران، نوزادان خود را فقط برای مدت شش ماه شیر دهند. (در کشورهای درحال توسعه) نوزادانی که به مدت شش ماه از مادر آلوده تغذیه می شوند، تنها به میزان یک سوم اطفالی که به مدت دو سال تغذیه می شوند در معرض خطر آلوده شدن به ویروس HIV قرار دارند. در طی این شش ماه نیز توصیه شده است که مادران تنها به سه ماه اول اعتماد کنند.
تشخیص، به منظور تشخیص آلودگی به ویروس ایدز، روش رایج بررسی وجود پادتن های ضد ویروسی در خون است که متأسفانه پیدایش آنها بین 12- 2 هفته (گاه تا 16 ماه) طول می کشد. در این فاصله می توان از روشهای اختصاصی تر برای جست و جوی آنتی ژن ویروسی یا حتی کشت آن استفاده کرد. در سازمان انتقال خون ایران، خونها و فرآورده های خونی با روش ELISA غربالگری شده در موارد مشکوک از تستهای اختصاصی مانند وسترن بلات استفاده می شود.

درمان:

متأسفانه تاکنون علاج قطعی برای این بیماری کشف نشده است. اولین داروی ضد ویروسی که در سال 1987 علیه این بیماری کشف شد آزیدویتمیدن (AZT) نام دارد که فقط پیدایش علائم ایدز را به تأخیر می اندازد و علاوه بر داشتن عوارض زیاد و مقاومت دارویی بعنوان درمان قطعی به کار نمی رود. از راههای درمانی رایج، درمان چهار دارویی است که شامل دو داروی ضد نسخه برداری معکوس، یک داروی ضد پروتئاز و یک داروی ضد جوانه زدن است. از این داروها می توان در پیشگیری از انتقال مادر به کودک و انتقال بیماری با فرورفتن اتفاقی سر سوزن به بدن (Needle Stick) و نیز در طولانی کردن دوره کمون بیماری و افزایش طول عمر بیمار استفاده کرد ولی درمان قطعی محسوب نمی شود. همچنین می توان برای عفونت های فرصت طلب و سرطانها، درمانهای لازم را به کار برد و یا از داروهای تقویت کننده سیستم ایمنی و یا مهارکننده سیستم ویروسی با مکانیسم های مختلف استفاده کرد.

وظایف پرسنل بهداشتی

مراقبان بهداشتی و ارائه کنندگان خدمات وظایف متعددی به دوش دارند. آنها باید در طی حاملگی قادر باشند که با زنان و همسران یا خانواده آنها در مورد تصمیم گیری به انجام دادن یا ندادن تست HIV مشاوره کنند. در صورت وجود تست مثبت مشاوره در مورد اقدامات احتمالی درمانی و پیشگیری انجام شود. در دوران پس از زایمان باید همراه با مادر در مورد تغذیه نوزاد و اینکه به چه کسانی باید اطلاع داد مادر HIV مثبت است تصمیم گیری کرد. بعلاوه پیگیری و راهنماییهای بعدی به ویژه در زمینه مسائل تنظیم خانواده و استفاده از روشهای سد کننده الزامی است.
هر بیمارستان یا زایشگاهی باید برای پیشگیری از ابتلای پرسنل و دیگران، اقدامات ضروری را بویژه در طی زایمان انجام دهد و اگر شک زیادی به آلودگی وجود داشته باشد در صورت امکان با داروهای ضد رتروویروس مدنظر قرار گیرد.
منبع:نشریه پیام پزشک، شماره 53

دیابت قبل و حین بارداری

دیابت قبل و حین بارداری

دیابت یکی از شایع ترین بیماری های غدد است. و همه گیری آن به ویژه نوع 2 آن در حال گسترش می باشد.

تأثیر دیابت بر بارداری:

افزایش احتمال پره اکلامپسی، ناهنجاری های مادرزادی، زایمان زودرس، زایمان سخت، مرگ جنین، پلی هیدر آمینوس، عفونت، ماکروزومی و سقط می باشد.

دیابت آشکار:

قبل از بارداری فرد به آن مبتلا است و قبل یا در شروع بارداری تشخیص داده شده است.

دیابت حاملگی:

پس از هفته 28 - 24 بارداری تشخیص داده می شود، درصورت تشخیص دیابت حین بارداری، اگر طی 2-1 هفته قند خون با رژیم غذایی کنترل نشد (FBS>95 , HPP> 120) باید انسولین برای کنترل قند خون تجویز شود.
دیابت کلاس A1 - گلوکز پلاسمای ناشتا زیر 105 میلی گرم در دسی لیتر و گلوکز 2 ساعت پس از غذا زیر 120 میلی گرم در دسی لیتر است. با رژیم غذایی کنترل می شود و مراقبت بارداری آن همان مراقبتهای معمول است.
دیابت کلاس A2 - گلوگز پلاسمای ناشتا بالای 105 میلی گرم در دسی لیتر و گلوکز 2 ساعت پس از غذا بیش از 120 میلی گرم در دسی لیتر است. در مراقبت های بارداری همانند دیابت آشکار برخورد می شود، درمان با انسولین توصیه می شود.

قبل از بارداری:

- کنترل قند خون و اجازه بارداری حداقل سه ماه بعد از طبیعی شدن قند خون و HbA1C ( کمتر از 6 درصد) (عامل اصلی ناهنجاریهای مادرزادی، هپیرگلیسمی در 8 هفته اول بارداری است).
- در صورت مصرف داروهای خوراکی پایین آورنده قند خون، قطع این داورها از سه ماه قبل از بارداری و کنترل قند خون با انسولین:
- تأکید بر مصرف اسید فولیک.
- مشاوره چشم پزشکی و بررسی تیروئید و کلیه و قلب در تمام بیماران مبتلا به دیابت و دارای علائم بالینی:

نیمه اول بارداری:

- بستری در بیمارستان و کنترل نمودن قند خون با تجویز انسولین تحت نظارت پزشک متخصص غدد.
- مشاوره تغذیه.
- ارزیابی عملکرد کلیه با اندازه گیری BUN, C, و پروتئینوری 24 ساعته و در صورت لزوم تکرار آن در طول بارداری.
- سونوگرافی و تعیین سن بارداری.
- کنترل آلفا فتو پروتئین در 18- 16 هفته بارداری، درصورت اثبات افزایش سطح AFP سرم، ارزیابی جنین توسط سونوگرافی هدف دار جهت بررسی نقایص لوله عصبی انجام می شود.
- انجام سایر مراقبتهای دوران بارداری.

نیمه دوم بارداری:

- سونوگرافی دقیق از جهت نقص لوله عصبی و سایر آنومالی های جنینی و اکوکاردیوگرافی قلب جنین در هفته 22- 20 بارداری.
- ارزیابی سلامت جنین از هفته 28 بارداری با شمارش حرکات جنین.
- ویزیت هفتگی برای مانیتورینگ غلظت گلوکز و بررسی از نظر احتمال بروز پره اکلامپسی از هفته 28 بارداری.
- سونوگرافی جهت ارزیابی رشد جنین از هفته 32 بارداری و تکرار آن هر 3-2 هفته یکبار.
- ارزیابی سلامت جنین مطابق پروتکل های ارزیابی سلامت جنین.
- بستری در بیمارستان از هفته 34 بارداری و در صورت رضایت مادر.

ختم بارداری:

در صورت بروز فشار خون بالا و یا عوارض دیگر مادر در بیمارستان بستری شود و با توجه به شرایط وی و جنین بارداری ختم شود (نیاز به NICU بر اساس سن بارداری و وضعیت جنین متفاوت است.) در صورت اطمینان از سن بارداری، در هفته 38 یا بیشتر بارداری ختم شود.

زایمان:

درصورت بروز زایمان زودرس در مادر دیابتیک داروی انتخابی سولفات منیزیوم است. در زایمان زودرس برای تسریع نمو ریه جنین در صورت تحت کنترل بودن قند خون مادر، می توان با احتیاط از کورتیکوستروئیدها مطابق پروتکل استفاده کرد و تا 72 - 48 ساعت پس از تجویز آن قند خون بطور مرتب کنترل شود.

پس از زایمان:

- توجه به هرگونه علائم دال بر بروز عفونت در مادر در دوران پس از زایمان و درمان سریع آن.
- ترخیص بیمار با مشاوره متخصص داخلی - غدد و با توجه به کنترل قند خون بیمار.
- 6 هفته بعد FBS یا OGTT چک گردد. در صورتی که FBS< 126mg/dl باشد یا 2hpp<200mg/dl بعد از مصرف 75 گرم گلوکز باشد زن دیابت ندارد ولی در معرض خطر است.
زنان باردار در معرض خطر عبارتند از: سابقه مرده زایی، حداقل دوبار سقط خودبه خودی، تولد نوزاد 4 کیلوگرم و بیشتر، سابقه دیابت در افراد درجه یک خانواده، چاقی قبل از حاملگی BMI>=30)

نکاتی مهم در مورد دیابت:

*اکثر مبتلایان بدون علامت هستند.
* عدم کنترل دیابت تا 90% در نوزاد و تا 30% (در مادر با مرگ و میر همراه است).
* هورمونهای مهمی که در بدن اثر دیابتوژنیک دارند، عبارتند از: استروژن، پروژسترون، پرولاکتین و کورتیزول.
* ورزش و فعالیت به ویژه در اندام فوقانی مثل بازو سبب بهبود و کنترل دیابت می گردد.

رژیم غذایی:

افزایش وعده های غذایی و با مقدار کمتر توصیه می گردد. کالری مورد نیاز برای باردار با وزن مطلوب حدود 30kcal/kg/day و برای خانم های باردار چاق (بالای 20% وزن ایده آل) 24kcal/kg/day باشد.
منابع: 1. بارداری و زایمان ویلیامز، چاپ 2005.
2. راهنمای کشوری ارائه خدمات مامایی و زایمان بیمارستانهای دوستدار مادر، وزارت بهداشت، درمان آموزش پزشکی.
3. مراقبت های مدیریت شده و مرتبط با سلامت مادران و زنان، معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان.
4. WHO.
منبع:نشریه پیام پزشک، شماره 53